‘Sporen van het slavernijverleden in Groningen” is tot stand gekomen door de samenwerking van dr. Barbara Henkes – universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen (RuG), Lieuwe Jongsma – conservator Groninger museum en Margriet Fokken – loopbaancoach met een BA en MA in geschiedenis (RuG). Alledrie zijn ze heel erg geïnteresseerd in het slavernijverleden van Nederland en Noord-Nederland in het bijzonder. In de sporen die het achtergelaten heeft in de (Noord-)Nederlandse geschiedenis en het landschap én de sporen die het nog steeds achterlaat in de huidige samenleving.
Een recent voorbeeld hiervan is dat de gemeente Groningen heeft besloten dat er in de stad Groningen twee slavernijmonumenten gaan komen in plaats van een algemeen monument. Een monument voor de slavenhandel van de WIC (West Indische Compagnie, 1671-1792) en een voor de handel in slaven van de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie, 1602-1800). Op 28 februari jl. verscheen hierover een artikel in “Dagblad van het Noorden” en daaruit blijkt dat twee monumenten echt voelt als erkenning voor de mensen van kleur, de nazaten van deze tot slaafgemaakten ten tijde van de WIC en VOC.
In ”Sporen van het slavernijverleden in Groningen” laten de onderzoekers aan de hand van een uitgestippelde wandelroute van ongeveer zes kilometer door de stad Groningen en vijf fietsroutes (36 km, 48 km, 75,5 km, 45 km en 60 km) door verschillende delen van de provincie Groningen zien dat het slavernijverleden van Nederland zich niet beperkt heeft tot het westen van Nederland.
De auteurs hebben ervoor gekozen om eerst de gehele route op papier te zetten en vervolgens op de volgende pagina’s van elk historisch punt op de route de geschiedenis c.q. de connectie met het slavernijverleden te vertellen. Deze manier van uitwerken geeft ruimte om dieper in te gaan op de historie, maar is wel wat omslachtig tijdens het volgen van de routes. Je bent constant aan het wisselen tussen de routebeschrijving en de verdiepende verhalen.
De routes zijn helder beschreven. Alhoewel ik als beelddenker soms moeite had om de aanwijzingen van de stadswandeling te volgen. Ik raakte rondom het A-Kerkhof enigszins in de war, maar dat kan heel goed aan mijn onvermogen gelegen hebben en niet aan de route-aanwijzingen. Wat zeker een pluspunt is, is dat de stadswandeling ook heel goed te doen is in een rolstoel.
De fietsroutes heb ik niet gefietst, maar fietsroute 1 hebben wij met de auto gevolgd in omgekeerde volgorde (Veendam – Groningen). Als fietsen geen optie is, dan is het volgen van deze route met de auto heel goed te doen. De andere routes gaan wij dan ook zeker nog eens uitproberen.
De combinatie van wandel- en fietsroutes met een lesje in de Nederlandse geschiedenis is een mooie manier om op sportieve en ontspannende wijze bewustwording te creëren van dit specifieke stukje geschiedenis. Een stuk geschiedenis dat nog steeds voor veel ongemak zorgt in de samenleving. De drie auteurs hebben op een interessante wijze het verhaal gebracht van de WIC en VOC in Groningen. In heldere bewoordingen nemen zij de lezer, wandelaar, fietser en eventuele automobilist mee door de provincie en stad.
Wel jammer dat sommige punten fysiek niet meer bestaan, waardoor het eventueel lastig kan zijn om het beeld naar boven te halen, om de huidige situatie te kunnen plaatsen in de historische context. Anderzijds benadrukt dat misschien wel de moeilijkheid om ons in te leven in het leed dat nog steeds aanwezig is bij de nazaten en dat “Sporen van het slavernijverleden in Groningen” een essentieel boekje is om mensen ervan bewust te maken dat geschiedenis een levend iets is. Dat er niet altijd een duidelijk punt achter gezet kan worden, omdat de sporen van het verleden ook in het heden nog bewandeld c.q. bereden worden.
“Sporen van het slavernijverleden in Groningen” krijgt van mij 4 sterren.
Lisette
Boekencast
Genre: non-fictie
Uitgever: Passage
ISBN: 9789054524281
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 159
Publicatiedatum: februari 2024
Dit recensie-exemplaar hebben wij ontvangen van uitgeverij Passage in ruil voor deze eerlijke recensie.
