Marguerite Yourcenar is de auteursnaam van de Belgisch-Franse Marguerite Antoinette Jeanne Marie Ghislaine Cleenwerck de Crayencour. Ze is op 8 juni 1903 in Brussel geboren. Gestorven is zij op 17 december 1987 te Mount Desert Island in de Amerikaanse staat Maine. In 1950 had zij zich hier gevestigd en daar heeft Marguerite Yourcenar het gros van haar oeuvre geschreven. Waaronder het veelgeprezen Herinneringen van Hadrianus.
Herinneringen van Hadrianus is een fictieve biografie van de Romeinse keizer Hadrianus (24 januari 76 – 10 juli 138) die van 117 tot aan zijn dood in 138 keizer was van het Romeinse Rijk. Marguerite Yourcenar heeft ervoor gekozen om het leven van Hadrianus te reconstrueren aan de hand van een lange brief aan Marcus Aurelius, zijn beoogd latere opvolger.
Dankzij deze opzet heeft de auteur zich veel vrijheid kunnen verschaffen met betrekking tot de gedachtewereld en het gevoelsleven van Hadrianus. Haar invulling van de persoon Hadrianus in combinatie met daadwerkelijk bekende feiten over Hadrianus, zoals zijn liefde voor Griekenland, de bouw van enkele wereldberoemde gebouwen (o.a. Pantheon in Rome, De muur van Hadrianus in Groot-Brittannië, Tempel van de Olympische Zeus in Athene en natuurlijk zijn Villa Hadriana in Tibur – huidige Tivoli in Italië) en zijn politiek van een stabiel en vreedzaam rijk (Pax Romana) geven een beeld van een complex man. Extreem intelligent, cultuurliefhebber, biseksueel, liefhebber van schoonheid, vrouwvriendelijk, rechtvaardig, humanist, vreedzaam maar ook wreed en gewelddadig als hij dat nodig achtte, vooruitstrevende denker, maar ook een man die zichzelf als een soort God op aarde zag. Alleen hij was in staat om een groot en vreedzaam rijk op te bouwen en te leiden.
Marguerite Yourcenar heeft een mooie schrijfstijl, die bij vlagen heel poëtisch is. Een manier van schrijven die aansluit bij haar vertelling van Hadrianus’ leven. Bloemrijk wanneer hij lyrisch is, zakelijker wanneer hij meer beschouwend is. Alleen voelt haar invulling van Hadrianus niet altijd even geloofwaardig aan. Dat zit niet in de karakterisering, maar in de gedachte- c.q. belevingswereld van hem. Alsof ze hem een al te vooruitziende blik heeft gegeven. Met daaraan gekoppelde gevoelens en inzichten die eerder thuis zouden horen bij een personage dat in de huidige tijd heeft geleefd dan in zijn tijd. Met name de passages waarin Hadrianus over dierenwelzijn, de positie van de vrouw, de multiculturele samenleving en landbouwproblematiek schrijft voelen enigszins misplaatst aan. Anderzijds schept de schrijfster wel een Hadrianus die een enorm scherp observatievermogen heeft en die erg veel belangstelling heeft voor maatschappelijke en globale onderwerpen.
Herinneringen van Hadrianus geeft een overzicht van het Romeinse Rijk ten tijde van de heerschappij van Hadrianus. Een inzicht in het leven en denken in de maatschappij van die tijd. Een erg interessante periode in de geschiedenis, maar helaas dwaalden mijn gedachten regelmatig af. Met name bij de passages waarin Hadrianus veelvuldig verwijst naar Griekse en Romeinse personen. Alsof de auteur zoveel mogelijk personages uit de Griekse en Romeinse oudheid erbij wilde betrekken om het verhaal meer diepgang te geven. Anderzijds triggert het ook de nieuwsgierigheid. Wat het tempo van lezen niet ten goede komt, maar het te weten komen van historische feiten wel bevordert.
Marguerite Yourcenar heeft met Herinneringen van Hadrianus een boek gecreëerd dat op veel vlakken dubbel aanvoelt. Prachtig geschreven, en toch soms op het saaie af. Een mooi overzicht van de geschiedenis, maar toch niet altijd geloofwaardig aanvoelend. Fascinerend is het zeker wel en haar Hadrianus voelt deels aan als een echte man uit zijn tijd, maar deels als een man uit de moderne tijd. Herinneringen van Hadrianus krijgt 3 sterren.
Lisette
Boekencast
Genre: historische fictie
Uitgever: Athenaeum
ISBN: 9789025317030
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 328
Verschijningsdatum: April 2024
Dit recensie-exemplaar hebben wij ontvangen van uitgeverij Athenaeum in ruil voor deze eerlijke recensie.
