Oscar Tops (1980) is een Nederlands dichter en oogarts. Laserbundel is zijn eerste bundel met vrije verzen. Verschillende gedichten uit deze bundel zijn al eerder opgevallen en hebben een prijs gewonnen, een nominatie opgeleverd of zijn opgenomen in een literair tijdschrift. Poëzie uitgeven is een dappere keuze voor een uitgever en dat is daarom lovenswaardig. Dankzij uitgeverij Magonia kan Laserbundel het licht zien.
Het boek heeft een omslag waarop bergen, een lichte zonsopkomst, een rode avondgloed en een soort Noorderlicht zichtbaar zijn. Deze illustratie die het lichtspel van een heel etmaal toont is van de hand van Sophie Pluim. Daarnaast valt onmiddellijk op dat het boekje een geringe dikte heeft. Met nog geen vijfenzestig pagina’s lijkt het een boekje voor even tussendoor. Dat zou een misvatting blijken.
Poëzie is voor een recensent nog moeilijker te beoordelen dan proza. Er wordt nog meer gezegd met minder woorden en de betekenis laat zich minder eenvoudig zien. Zien en zichtbaarheid is een rode draad in deze bundel, niet vreemd met het oog op de titel en de professie van dichter Tops.
De bundel bevat een veertigtal gedichten die getiteld zijn en zijn gegroepeerd onder drie thema’s die alledrie de titel ‘Watt’ dragen, met de verdeling Watt = Amplificatie, Watt = gestimuleerde uitzending en Watt = Straling. Mooie woordkunstjes alleen al in de naam van de drie hoofdstukken.
Even mijn kennis delen: Watt is vernoemd naar de Schotse ingenieur James Watt die middels symbool W de eenheid van vermogen berekende, ofwel het energieverbruik per tijdseenheid. Dankzij onze zoon die een studie lichtmeting en lichttechniek heeft afgerond draait het in de moderne tijd (van energiebewuste keuzes) meer om lumen dan om watt bij lichtberekeningen en lichtplannen. Dit omdat lumen meer zegt over de lichtsterkte dan watt. Door het gebruik van laser en led-licht kan een laag wattage toch veel lichtopbrengst (lumen) hebben.
Terug naar de poëzie. Deze recensent heeft zelf ook wel gedichten geschreven, die volledig terecht nooit gepubliceerd zijn. Ik liet ze wel aan anderen lezen en dan was ‘mooi’ de meest ontvangen reactie. Of Oscar Tops zijn dichterstalent inzet om de reactie ‘mooi’ te krijgen, is dan ook de vraag.
Wat is het doel van de dichter? Wil hij/zij dat de gedichten worden begrepen? Of heet hij dichter maar wil hij de betekenis van zijn schrijfsels zoveel mogelijk openhouden? Hoe meer open de gedichten zijn, hoe dichter hij zich voelt. Zoiets.
Mijn beeld van gedichten is dat ze erom vragen om vaker dan eens te worden gelezen. Wanneer ik een dikke roman heb, lees ik die uit en begin ik aan iets anders. Bij een dichtbundel lees ik er een, leg de bundel weg en lees een ander of lees hetzelfde gedicht nogmaals. En in dat laatste geval krijgt het meer betekenis, of richting. Of begrip. En je kunt daarnaast jouw kennis vergroten. Ik wist bijvoorbeeld niet wat een Opabinia is.
Een gedicht dat je aanspreekt is als een dimmer op een lamp. Doordat je zelf de regie voert, kun je het steeds een stukje meer laten stralen. Er zijn ook gedichten die veel energie vragen en uiteindelijk een lage lichtopbrengst hebben. Pandora’s box blijft gesloten, hoe vaak je ook je best doet.
De eerste categorie ervaringen bevat de groeibriljanten. En die zijn er voldoende in Laserbundel. Oscar Tops heeft diepgang, humor, liefde, vindingrijkheid, woordkunst en maakt creatief gebruik van taal, interpunctie en ritme.
Wie gedichten nog associeert met rijm komt bedrogen uit. Soms heeft een regel de uitstraling van een achteloze notitie of stelling en toont deze pas later zijn ware aard, en dan ben je blij dat je als lezer het licht kon zien.
‘een los drijvende strofe
die in een leeglopende vijver van versjes
door het modderbad van tijd vergeten
snel door de bodem omsloten werd, toen ik het vergat te noteren’
(fragment uit: Ufofoto’s)
⭐️⭐️⭐️ Laserbundel bevat gedichten van Oscar Tops waar je als lezer oneindig mee aan de slag kunt. Dat geeft deze bundel meer inhoud dan de omvang op het eerste oog zou doen vermoeden. Na iedere regel en na iedere strofe schijnt er een beetje meer licht over de bladzijde. Deze gedichtenbundel is een lichtpuntje in de door proza gedomineerde prachtige leeswereld.
Persoonlijke songtekst:
‘Stand up in a clear blue morning
Until you see what can be
Alone in a cold day dawning
Are you still free? Can you be?
When some cold tomorrow finds you
When some sad old dream reminds you
How the endless road unwinds you
While you see a chance, take it
Find romance, fake it
Because it’s all on you’
(Steve Winwood– ‘While you see a chance’)
Peter
Boekencast
Genre: poëzie
Uitgeverij: Magonia
ISBN: 9789492241726
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 64
Verschijningsdatum: september 2024
Hartelijke dank aan Uitgeverij Magonia voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar.
