Nienke van Opstal (1961) heeft tijdens de eerste 5 jaar van haar huwelijk in de Verenigde Staten gewoond. Tijdens haar carrière in het onderwijs kwam ze in contact met mensen uit heel uiteenlopende groepen in de samenleving. Allemaal mensen met hun eigen verhaal. Een boeiend verhaal. Nienke van Opstal besloot iets te doen met deze verhalen, hieruit is Dames in zwaar weer geboren.
De cover is mooi ontworpen. Het boek zelf heeft een warme bordeauxrode, stoffen kaft. De titel is op de rug gedrukt met gouden letters. Rond de kaft zit een flap met een prachtig schilderij van Piet ven der Hem. Een dame met een halve glimlach en ietwat trieste ogen, zittend op een stoel met haar voeten op een kist. Ze draagt een elegante jurk en gouden schoenen. Om het schilderij volledig te kunnen zien moet je de flap even rond het boek uit doen, want het schilderij loopt door in de binnenflap. De cover oogt vrij somber met donkere kleuren. Het past mooi bij de titel in eenvoudige witte letters, Dames in zwaar weer. De zwaarte is voelbaar in het schilderij. De stoffen kaft onder de flap straalt dan weer eerder zachtheid en warmte uit. 2 Lagen die je ook in het boek terugvindt.
Dames in zwaar weer is een verhalenbundel met 22 verhalen over gebeurtenissen in de levens van vrouwen. Heel uiteenlopende levens, met verschillende achtergronden, uit verschillende landen en verschillende tijdsperiodes. Elk met hun eigen manier van in het leven staan, hun eigen leeftijd en hun eigen plek in de maatschappij. Allemaal in een andere fase van hun leven. Het zijn heel herkenbare gebeurtenissen met thema’s waarmee elke vrouw (en man) zich kan identificeren. Verhalen die je doen nadenken over het leven, over beslissingen die je neemt, over afslagen op de rotonde van je leven.
Het boek start met een inhoudsopgave waarin alle verhalen staan opgelijst, met bijhorend paginanummer. Zo vind je een verhaal dat je aanspreekt gemakkelijk terug.
De verhalen zijn kort, geschreven in een klein lettertype. De marges rondom de tekst zijn groot, waardoor de tekst zich zo vooral in het midden van het blad situeert. Soms is het perspectief waarin verteld wordt eerder verhalend (via een verteller), dan weer vanuit het ik-perspectief. Die afwisseling is fijn, omdat elk verhaal toch een andere beleving vraagt. Bij een wissel in perspectief of tijdsbestek binnen een verhaal, heeft de auteur ervoor gekozen om tussen de betreffende alinea’s een oneindigheidsteken te plaatsen.
De auteur hanteert een heel verhalende stijl, alsof je met je vriendin aan tafel zit en luistert naar haar verhaal. Een boek dat je leest met een koffie of thee en een portie empathie als koekje ernaast. Het zijn verhalen over sterke vrouwen, worstelende vrouwen, rouwende vrouwen.
Ook al zijn de verhalen kort en verschijnen de dames maar heel even in je leven, toch laten ze een blijvende indruk na, zoals Ann die na 50 jaar ineens terug haar weg moet zoeken in het leven, of Alma die financieel aan de grond is geraakt door een scheiding en alles opnieuw moet opbouwen. Er zijn verhalen over verhuizen, scheiden, rouwen, zelfmoord, altijd maar zorgen voor anderen en jezelf vergeten, een dagje aan zee, verslaving, verbinding, dementie, vriendschap, familie….Zoals je ziet, de auteur is geen enkel thema uit de weg gegaan.
Nienke van Opstal is erin geslaagd om, via een kleine fractie uit het leven van deze dames, toch een soort verbondenheid te creëren. Een gebeurtenis die deze dames tekent, verandert en bepaalt. Op het einde van het verhaal kom je op een van de afslagen op de rotonde in hun leven. En wat daarna? Dat weet meestal enkel de dame in kwestie. Dit geeft ruimte om zelf te fantaseren, te mijmeren, na te denken over jouw leven. De auteur blijft soms vaag over wat er precies aan de hand is, waardoor je dit boek niet gewoon leest. Het doet je stilstaan. De woorden van de auteur houden je vast en nemen je mee, lang nadat de dame uit het verhaal weer uit je leven verdwenen is.
Het enige dat ik miste in het boek, was een woordje uitleg van de auteur. Ik ben benieuwd naar hoe ze met deze vrouwen en hun verhalen in contact kwam. Kent ze deze vrouwen? Hoe is ze hiermee aan de slag gegaan? De auteur heeft duidelijk een groot observatievermogen, wat me nieuwsgierig maakt naar haar. Een proloog of epiloog van de auteur zelf was voor mij een meerwaarde geweest.
Dames in een zwaar weer is een verhalenbundel die indruk maakt. Enerzijds met de prachtige verhalen, anderzijds door de zelfreflectie die automatisch op gang komt, doordat de auteur telkens slechts een kleine fractie uit een leven belicht. Daardoor laat ze de verhalen lang nazinderen, zelfs als het boek al lang uit is. Het is een boek dat iedereen moet gelezen hebben. Om te zien dat iedereen een ander soort leven leidt, worstelt, met onzekerheden kampt, viert, lacht en huilt. Maar allemaal zijn we toch met elkaar verbonden. Dus neem een lekkere koffie of thee en een koekje gevuld met empathie en lees dan zeker de verhalen van deze mooie dames. Ze krijgen van mij alvast 5 empathische sterren.
Ellen Boutsen
Boekencast
Genre: verhalenbundel
Uitgever: Magonia
ISBN: 9789492241405
Uitvoering: hardcover
Aantal pagina’s: 208
Uitgave: 2021
Met dank aan uitgeverij Magonia voor dit recensie-exemplaar in ruil voor een eerlijke recensie.
