1945. De veertienjarige Hideki woont op het Japanse eiland Okinawa. Wanneer de oorlog ook hun eiland bereikt, moet hij net zoals zijn klasgenoten meevechten in het Japanse leger. Ze krijgen elk twee granaten: één om Amerikaanse soldaten mee te doden – zoveel als mogelijk – en één om nadien zichzelf van het leven te beroven. De Amerikaanse Ray is net begonnen bij de marine en moet gaan vechten in Okinawa. Hij weet niet of hij het zal overleven, maar wil in elk geval geen monster worden zoals zijn vader. Te midden van dit oorlogsgeweld komen Hideki en Ray elkaar tegen. Wat volgt zal hen beiden veranderen.
De Amerikaanse auteur Alan Gratz is met De laatste granaat niet aan zijn proefstuk toe. Hij schreef reeds een groot aantal jeugd- en young adult boeken. De laatste granaat is het zevende boek dat werd vertaald naar het Nederlands, en heeft net als D-Day, Projekt 1065 en De jongen die tien concentratiekampen overleefde een link met WOII.
Het verhaal speelt zich af op het Japanse eiland Okinawa. Wanneer je het boek openslaat, zie je een kaart van het eiland waarop de belangrijkste plekken aangeduid staan. Waaronder de landingsstranden en Hideki’s school, de plaatsen waar het voor respectievelijk Ray en Hideki begint. Dit is handig voor de lezer als je graag een visueel overzicht hebt van waar de gebeurtenissen in het verhaal zich afspelen. Daarnaast is er onderaan de kaart nog een kleinere overzichtskaart die de positie van Okinawa toont ten opzichte van de omliggende landen (Japan, China, Korea). Een klein eilandje waar op het einde van WOII nog een hevige strijd woedde.
Op 1 april 1945 startte de Slag om Okinawa, die door de geallieerden de codenaam Project IJsberg kreeg. Het verhaal van De laatste granaat is hierop gebaseerd en gaat van start op diezelfde dag. De hoofdpersonages zijn Ray en Hideki, die door de oorlog elkaars vijand zijn. Amerika versus Japan. De haatgevoelens en – vaak verkeerde – gedachten over hun vijand worden erg goed en geloofwaardig neergezet. Ook groepsdruk speelt hierin een grote rol, zeker bij Hideki die door sommige andere scholieren wordt gepest. Hij draagt ook het lot van een keuze die een voorouder van hem ooit maakte. Ray’s situatie is anders. Hij is een boerenzoon die al snel weg wou van thuis en in het leger gaan. Nu op zijn achttiende is het zover, en het is daarmee vooral een vlucht van zijn vader, die een trauma heeft opgelopen na WOI.
Het boek is in twee delen opgedeeld, waarbij er in deel één een voortdurende afwisseling is in vertelperspectief tussen Hideki en Ray. Naar het einde van dit deel toe ontmoeten de beide jongens elkaar, en dit heeft gevolgen. Vanaf het begin leef je als lezer met hen mee, en krijg je goed beeld van hoe het er in het echt aan toe moet zijn gegaan. Vooral de werkwijze van Japan is vreselijk, door het verplichten van kinderen om mee te vechten. De gruwel van de oorlog komt duidelijk naar voren en is realistisch uitgewerkt. Je doet als mens dan dingen die je anders nooit zou doen, zeker als je een wapen in handen hebt. En bovendien regeert de angst. De vele onschuldige doden en andere gruwelijkheden wennen in elk geval nooit.
De laatste granaat is een spannend en intrigerend oorlogsverhaal voor lezers vanaf dertien à veertien jaar die ook voor volwassenen een aanrader is. Alan Gratz slaagt er daarbij in om de lezer emotioneel aan het boek te binden. Het verhaal leest dankzij de korte hoofdstukken ook erg vlot. En nadien blijft het nog een hele tijd hangen. Het is een verhaal met impact. Vier sterren.
Severine
Boekencast
Genre: fictie 13-15 jaar
Uitgever: Kluitman
ISBN: 9789020654769
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 256
Uitgave: januari 2023
Dit recensie-exemplaar hebben wij ontvangen van Uitgeverij Kluitman in ruil voor deze eerlijke recensie.
