Jet Nijland (1979) werd geboren op de Veluwe. Nu woont ze met haar man en kat Gijs in een dorp vlakbij Leiden. Ze is auteur van historische feelgoodromans. Dat ze zichzelf auteur mag noemen, is een droom die werkelijkheid werd. Naast schrijven, houdt ze van lezen en reizen. Deze reizen vormen de inspiratiebron voor haar verhalen.
Ik las en recenseerde eerder al deel 1 en deel 2 van De Pilion-reeks: Zomerzoet en Glittersneeuw. Verder verschenen van haar hand haar debuut Zwaluwdans (2022), Als de sterren fonkelen (2023) en deel 3 van de Pilion-reeks: Bloesemdroom (2024). Op 18 september 2024 verschijnt De Zonnesteen en ik kreeg de eer van uitgeverij Loft Books en de auteur om deze vooruit te lezen en te recenseren.
Waarover gaat De zonnesteen?
In het Schotland van 1745 woont Lyna met haar meestal dronken vader op de zolderverdieping van een herberg. Ze verdient haar geld als waarzegster. Op een dag komt Grant haar waarzeggerstent naast de herberg binnen en de elektriciteit tussen hen is onmiskenbaar. Wanneer haar vader nood heeft aan meer geld, besluit hij dat het tijd wordt dat Lyna uitgehuwelijkt wordt aan een rijke man. Hierdoor is Lyna niet meer veilig thuis en ze vlucht. Ze vindt werk op een landgoed, Dunn MacMoore, toevallig de thuis van Grant MacMoore of Barra. De geliefde die ze zo vaak zag verschijnen in haar dromen. Ze groeien naar elkaar toe, maar dan moeten Grant en zijn broer naar het front om te strijden voor Schotland.
In het heden leren we Bonnie kennen, een landschapsarchitecte. Ze woont ook in Schotland, met haar hondje Balthasar. Haar mama is gestorven en wilde op het landgoed begraven worden bij de rest van de clan waar ze toe behoorde: MacMoore of Barra. Bonnie heeft haar mama beloofd om goed voor het landhuis te zorgen. Dit is echter niet eenvoudig en kost handenvol geld. Hoe gaat ze dit voor elkaar krijgen? En dan is er nog de liefde, iets waar ze zich van afsluit door kwetsuren uit het verleden. Op een dag ontdekt ze een dagboek dat zich afspeelt rond de Slag bij Culloden. Helpt dit verhaal haar in haar zoektocht naar liefde?
De cover toont een prachtig Schots landschap met een schitterende zon. De titel heeft de kleur van de heide die je op de voorgrond ziet. De naam van de auteur kleurt in het groen van de heuvels rondom. Het kleurenpalet is uitnodigend en warm. Ondanks het feit dat dit gewoon een landschap is, spreekt de cover toch aan. De edelsteen zonnesteen, is de basis van dit verhaal en heeft een prachtige betekenis.
Jet Nijland begint De zonnesteen met een proloog en eindigt met een epiloog en een dankwoord. Daartussen wisselen het heden en het verleden (1745) elkaar af. Het heden wordt verteld door Bonnie. In het verleden horen we de stemmen van Lyna en Grant, waarbij vooral Lyna aan het woord is.
Elk hoofdstuk heeft als titel de naam van de verteller en de tijd waarin het zich afspeelt. Lange en korte hoofdstukken wisselen elkaar af, net als heden en verleden. Het verhaal wordt verteld vanuit het ik-perspectief.
De proloog toont een deel van een lied: “The Bonnie Banks of Loch Lomond”. Dit lied wordt nog vaak gezongen in de Schotse pubs. Het verhaal gaat over een soldaat die geëxecuteerd wordt. Omdat hij sterft in een vreemd land is zijn geest via de lage weg naar huis teruggekeerd. De legende vertelt dat degene die doodgaat op die manier sneller terug thuis is dan de overlevende die over de heuvels moet. De soldaat herinnert zich daarbij zijn gelukkige leven met Bonnie Banks en accepteert verdrietig zijn dood. Dit lied speelt zich af ten tijde van de Slag bij Culloden. In het dankwoord vertelt de auteur dat dit lied en dit volksverhaal de basis hebben gevormd voor De zonnesteen. Ze ontdekte dit verhaal tijdens een reis naar Schotland.
Jet Nijland deed veel research naar gebruiken, het landschap en de planten die bloeiden in die tijd. Ook de Slag bij Culloden, de manier waarop de Schotse clans leefden, recepten en de medische verzorging uit die tijd komen aan bod. Een schets vooraan en achteraan in het boek toont Brudloch Hills en de situering van het landgoed in dit landschap. In het e-book is dit heel klein weergegeven waardoor je heel goed moet kijken wat het voorstelt. Dit had wat groter mogen zijn voor meer duidelijkheid.
Persoonlijk mis ik in bepaalde delen van het verhaal de spatie tussen de alinea’s. Deze is nauwelijks waarneembaar, waardoor je ineens op een andere plek bent, of een tijdssprong hebt doorgemaakt, zonder dat je dit doorhebt. Dit zorgt af en toe even voor verwarring. Ze zijn bijvoorbeeld het ene moment aan het praten over de rivier en in de volgende zin zitten ze ineens samen aan de rivier. Een symbool tussen beide delen of een grotere witruimte had geholpen om het wat overzichtelijker te houden. Maar laat dit een van de weinige minpuntjes zijn aan dit verder prachtige verhaal.
De proloog grijpt je onmiddellijk naar de keel. Twee broers krijgen een keuze. De ene mag vertrekken, de ander wordt opgehangen. Ze mogen zelf kiezen wie welk lot moet ondergaan en krijgen daar een nacht de tijd voor. Deze legende wordt verteld in Schotland, als een volksverhaal, en zou gelinkt zijn aan bovenstaand lied. Van een vlotte start gesproken!
De auteur schrijft in levendige, vlotte zinnen. Haar schrijfstijl is poëtisch, romantisch en met momenten humoristisch, de geschiedenis boeiend. De auteur slaagt erin om je met haar woorden mee te nemen en in dezelfde ruimte als het personage te plaatsen dat aan het woord is. Omgeving, gevoelens en lichamelijke reacties worden tastbaar. Je maakt deel uit van het leven van de hoofdpersonages op een bijna levensechte manier. Ze zuigen je mee in hun verhaal.
Er komen in De zonnesteen ook een aantal erotische scènes aan bod. Deze worden heel puur, elegant, mooi en tegelijkertijd passioneel beschreven. Met veel respect voor man en vrouw in een gelijkwaardige relatie. De humor laat je grinniken terwijl je leest. Door de ogen van Grant beleef je de Slag bij Culloden vanop de eerste rij. Je leest over de ontberingen in de strijd om Schotland en het behoud van de clans. Van de Jakobieten versus Engeland. “Tulach Ard!”. Ook al is het via geschreven woord, je ziet de bloederige strijd voor je, houdt je adem in alsof je er middenin zit, je slaat met afgrijzen je hand voor je mond.
Jet Nijland heeft een heel mooi, meeslepend en romantisch verhaal weten neer te pennen. Welke vrouw heeft zich niet laten verleiden door de beelden van de serie Outlander, waar tradities en gebruiken uit Schotland aan bod komen. Met mooie, gespierde mannen in kilt. Schotland staat zeker op mijn bucketlist als een van de landen die ik nog wil bezoeken. De gespierde mannen in kilt neem ik er graag bij. De zonnesteen heeft me alleszins wat historische bagage gegeven om ter plaatse mee aan de slag te gaan zoals de tartan (Schotse ruit), sassenach (buitenlander), laird, haggis (helaas als vegetariër niets voor mij), de geschiedenis van de Slag bij Culloden, het landschap, de gebruiken en ga zo maar door.
De auteur weet de spanning er voortdurend in te houden door de wissel tussen heden en verleden, maar door ook telkens wel iets te lossen over het vervolg, maar op een raadselachtige manier. Pagina na pagina blijf je lezen om te weten hoe het verder gaat. Tot je opeens aan het einde bent. Een deel van het einde is voorspelbaar, zoals het een goede feelgood betaamt, maar Jet Nijland weet er toch wat verrassingen tussen te gooien, waardoor je wat beduusd achterblijft.
De epiloog is prachtig.
De zonnesteen is een verhaal vol liefde, geschiedenis en familie en dat in het schitterende Schotland. Je leest dat liefde altijd goed is.
“Vergeet al je beklemmende gedachten…heb gewoon lief.”
De auteur heeft er bewust voor gekozen om deze geschiedenis te vertellen door de ogen van de vrouw. Vaak is de man de held van het verhaal. Maar de auteur heeft zeer treffend bewezen dat er achter elke held een sterke vrouw staat.
Hou jij van Schotland, geschiedenis, liefde, gespierde mannen in kilt en een aangrijpend verhaal waar jij deel van lijkt uit te maken en dat nog lang nazindert? Dan moet je zeker De zonnesteen lezen! Het heeft het allemaal. Daarom krijgt het van mij 5 schitterende sterren.
Ellen Boutsen
Boekencast
Genre: historische roman
Uitgever: Loft Books
ISBN: 9789047209591
Uitvoering: E-book
Uitgave: september 2024
Met dank aan uitgeverij Loft Books voor dit recensie-exemplaar in ruil voor een eerlijke recensie.
